جلیلی دستاورد مثبتی در مذاکرات هسته ای نداشت

جلسات کمیسیون بررسی برجام در مجلس با دعوت از مذاکره کنندگان قبلی و فعلی، یک فایده بزرگ دارد؛ حتی اگر به تعبیر نائب رئیس مجلس سخنانی که در آن گفته می شود برای پخش تلویزیونی باشد. فایده اش هم اینکه مذاکره کنندگان سابق که گویی فرصت نداشته اند تا رازهای مذاکرات گذشته را برای مردم بازگو کنند، حالا امکان یافته اند تا بگویند که در دوره مسئولیتشان، توافق حاصل شده بود و «آمریکایی ها در استانبول ۲ از خط قرمز غنی سازی و حقوق هسته ای جمهوری اسلامی عقب نشینی کردند و شرمن نماینده آمریکا در مذاکرات، پیام رئیس جمهور آمریکا را در آن جلسه قرائت کرد و اعلام کرد که حق هسته ای و حق غنی سازی ایران را به رسمیت می شناسند و ایران در این زمینه استثنا نیست، بلکه باید وارد تعامل و گفت وگو شویم و همکاری متقابل داشته باشیم و بالاخره طرف مقابل (۱+۵) پذیرفت که باید با ایران تعامل و گفت وگو کند.»

روایت جلیلی از مذاکرات آلماتی ۲ این بود که ایران «پیشنهادهایی برای حرکت در مسیر سازنده» ارائه کرده و نمایندگان ۱+۵ «خواهان ارزیابی های بیشتر از شرایط جدید ناشی از ابتکارات ایران شدند.» گفت وگوی علاءالدین بروجردی با شبکه العالم که روز ۱۸ فروردین پخش شد، حاکی از به نتیجه نرسیدن مذاکرات به دلیل «تناسب نداشتن خواسته غربی ها با امتیازهایی که به ایران پیشنهاد می کنند»، بود. این فراز از مصاحبه او که «اگر قرار است که در زمینه هایی مثل غنی سازی ۲۰ درصد همکاری کنیم، حتما در ازای آن باید تحریم ها علیه ایران برداشته شود»، حامل این خبر بود، ۱+۵ از ایران خواسته غنی سازی ۲۰ درصد متوقف شود، اما قرار نیست کلیه تحریم ها لغو شود. بروجردی نقل کرده که «آن ها می گویند که ایران باید گام های اعتمادسازی را بردارد و بعداً ما وارد مراحل بعدی می شویم.

در حالی که ایران تجربه تلخی از غربی ها دارد. لذا معتقدیم که سناریو باید از اول تا انتهایش مشخص شود و به هیچ وجه دوباره در دام آن ها گرفتار نخواهیم شد.» این بخش از اظهارات او به معنای آنست که غربی ها حتی با درخواست تیم مذاکره کننده ایران با مذاکره طبق الگوی «گام های متقابل» هم موافقت نکرده اند. این خبر را آسوشیتدپرس به طور دیگری تائید کرد، جایی که گزارش داد: «کشورهای عضو گروه ۱+۵ در مذاکرات آلماتی خواهان اقدام ایران در توقف غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصدی بودند و پیشهاد کردند که ایران برای اعتمادسازی می بایست اول دست به اقدام بزند و غنی سازی ۲۰ درصدی را متوقف کند.» مذاکرات به همین دلیل به شکست می انجامد و حتی وزیران خارجه گروه هشت (شامل پنج طرف مذاکره ایران آمریکا، روسیه، بریتانیا، آلمان و فرانسه) در بیانیه پایانی خود در نشست لندن اعلام کردند که مواضع گروه ۱+۵ و ایران بسیار از یکدیگر دور است.

بر خلاف گفته های فعلی جلیلی، کیهان به عنوان روزنامه همسو با تیم سابق نه به قرائت پیام اوباما اشاره کرده و نه اعتراف به حقوق هسته ای ایران. آن زمان هم این خبر تکذیب نشد؛ حتی شریعتمداری به نقل از واشنگتن پست نوشت «خانم اشتون بعد از پایان دور دوم مذاکرات و در حالی که انتظار می رفت در مقابل مستندات ارائه شده از سوی دکتر جلیلی و تیم همراه وی، پاسخی ارائه کند، اعلام کرد نمایندگان ۱+۵ به پایتخت های خود بازخواهند گشت و بعد از مشورت و رایزنی، نتیجه – بخوانید پاسخ استدلال ها و استنادهای مستحکم جلیلی – را در یک تماس تلفنی به اطلاع ایشان خواهد رساند.» شریعتمداری در همین یادداشت همچون یادداشت قبلی خود در نهم اسفند ۹۱ (با عنوان نقطه پایان کجاست؟!) خواستار انتشار متن مذاکرات به صورت مکتوب و صوتی و تصویری شده بود چون «این اقدام می تواند ترفند آمریکا و متحدانش و چنته خالی از قانون و منطق آن ها را فاش کند». طبیعی بنظر نمی آید که منظور کیهان از این جمله، پیام اوباما برای به رسمیت شناختن حقوق هسته ای ایران و غنی سازی بوده باشد. کوچکترین اشاره یا نکته تلویحی در این باره، چنان توسط دولت سابق و رسانه های همسوی آن منعکس می شد که نیاز به رمزخوانی از این یادداشت ها نبود. حتی اگر جلیلی بگوید که او می خواسته در مجلس توضیح دهد و لاریجانی مخالفت کرده است.

پذیرش کدام حق ایران؟

اخبار منتشرشده، مواضع اعلامی و نتایج اظهارشده از سوی طرفین، هر سه خبر جلیلی را درباره مذاکرات آلماتی یا استانبول رد می کند؛ علاوه بر اینکه غرب در آن برهه برخلاف گام متقابل، قائل به برداشتن گام اول از سوی ایران، تعلیق غنی سازی ۲۰ درصد بوده است؛ حتی قرار نبود کلیه تحریم های هسته ای ایران هم لغو شود؛ و باز اینکه نقطه پایان گفت وگو ها هم مشخص نبود. هم بنا به گفته عراقچی و هم نقل رسایی٬ آنچه که آمریکایی ها بر آن اذعان داشتند «حق ایران برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در چارچوب ان پی تی» بود که اتفاقاً این موضع را از دوره بوش اعلام می کردند و ارتباطی به مذاکرات آلماتی یا استانبول ندارد.

مقایسه این حجم اقدامات و این سطح امتیازات، با دستاوردهای توافق وین که مبتنی بر سه ویژگی اقدام مشترک، لغو تحریم های هسته ای با وجود ادامه غنی سازی و مشخص بودن مسیر ادامه و نقطه پایان تعهدات طرفین است، فایده بزرگی است که برتری توافق رسمی و علنی وین بر موافقت های احتمالی ضمنی و اعلام نشده استانبول یا آلماتی و مسیر ظریف بر راه جلیلی را اثبات می کند.     (به نقل از جنوب نیوز)

بازدیدها: ۱۶

مطالب مشابه:

به رسمیت شناخته شدن فعالیت‌های هسته ای ایران دستاورد بزرگی است با حمایت رهبر معظم انقلاب از دولت و تیم هسته ای پیروزی شیرینی در مذاکرات بدست آمد مذاکرات هسته ای با حفظ منافع ملی و مصالح نظام انجام گرفته است غربی ها، بیشتر از ایران به توافق هسته ای نیازمندند